چگونه از قیچی کردن تریلی جلوگیری کنیم؟ ۹ روش قطعی جهت جلوگیری

زمان مطالعه: ۷ دقیقه

شما به عنوان راننده تریلی حتماً تا کنون بارها اصطلاح قیچی کردن تریلی را شنیده‌اید. حتی ممکن است خودتان نیز با آن روبه رو شده باشید. قیچی شدن تریلی اتفاق عجیب، ترسناک و البته خطرناکی است که اجتناب از آن گاهی غیر ممکن است.

قیچی کردن زمانی اتفاق می‌افتد که کشنده‌ای که یک تریلر را یدک می‌کشد لیز می‌خورد و تریلر از عقب می‌چرخد تا زمانی که به کشنده خودش برخورد می‌کند.

احتمال زیادی وجود دارد که تریلی قیچی کرده از کنترل خارج شده و باعث بروز تصادف‌های دیگری بشود. در این مقاله به این موضوع خواهیم پرداخت که پدیده قیچی کردن چیست، چگونه رخ می‌دهد و چگونه می‌توان از آن جلوگیری کرد.

روش های جلوگیری از قیچی کردن تریلی

• درک درست پدیده قیچی کردن

علت اصلی قیچی کردن را درک کنید. این پدیده زمانی اتفاق می‌افتد که خودرو کشنده لیز می‌خورد. اگر راننده نتواند در زمان مناسب این لیز خوردگی را اصلاح کند، تریلر پشتی همچنان به حرکتش ادامه داده و خودرو کشنده را به جلو می‌راند تا زمانی که کشنده دور خودش بچرخد.(برای مطالعه در مورد واقعیت‌هایی جالب و خواندنی درباره کشنده‌های سنگین کلیک کنید.) قابل توجه این که قیچی کردن با لیز خوردن تریلر فرق دارد.

 

• احتیاط در حمل بار های سبک برای جلوگیری از قیچی کردن تریلی

بارهای سبک را با احتیاط حمل کنید: برای خودرویی که بار سنگینی دارد احتمال قیچی کردن کمتر است. پدیده قیچی کردن معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که تریلر خالی است یا وزن بار آن به درستی در همه نقاط توزیع نشده است تا اصطکاک لازم با سطح جاده را ایجاد کند.

ترمزهای کشنده و تریلر برای بار پر و کامل طراحی شده‌اند و برای یک تریلر سبک، بیش از حد قوی هستند. وقتی راننده پدال را می‌فشارد و این ترمزهای قوی درگیر می‌شوند، چرخ‌ها قفل می‌شوند و تریلر لیز می‌خورد.

 

• ترمز گیری در چند مرحله برای جلوگیری از قیچی کردن تریلی

فرایند ترمزگیری را تا آن‌جا که ممکن است در مسافتی طولانی انجام بدهید: به تدریج ترمز بگیرید و سرعت خودتان را آهسته آهسته کم کنید. این کار به شما کمک می‌کند فاصله یک طولی ایمن با خودروهای جلویی داشته باشید و بهتر بتوانید در مورد آنچه ممکن است پیش رویتان اتفاق بیفتد تصمیم‌گیری کنید. علاوه بر این، به خودتان فرصتی مناسب می‌دهید تا کنترل اوضاع را به ویژه هنگامی که روی جاده‌های لغزنده حرکت می‌کنید یا از سراشیبی تپه پایین می‌آیید، در دست بگیرید.

 

• عدم ترمز در پیچ ها

هنگام عبور از پیچ‌ها ترمز نگیرید: اگر به یک پیچ نزدیک می‌شوید، وقتی از ترمز استفاده کنید که خودرو هنوز در خط مستقیمِ قبل از پیچ حرکت می‌کند.  سرعت‌تان را کمی بیش از حد لازم کم کنید و قبل از این که وارد پیچ شوید پدال ترمز را رها کنید. هنگام عبور از پیچ خیلی کم گاز بدهید. این کار به چرخ‌های محرک کمک می‌کند اصطکاک‌شان با سطح جاده را از دست ندهند.

 

 

پیچ‌هایی که در سراشیبی‌ها قرار دارند بستر بسیار مساعدی برای قیچی کردن هستند. اگر در حال پایین رفتن از یک جاده کوهستانی هستید و می‌خواهید به سمت چپ یا راست بپیچید، هرگز تصور نکنید که تریلر هم از شما تبعیت خواهد کرد.

در واقع، تریلر تمایل دارد تحت تأثیر وزن خودش و گرانش زمین در خط مستقیم حرکت کند و پایین برود. باید سرعت تریلر را در زمان مناسب پایین بیاورید و یا حتی در صورت لزوم قبل از رسیدن به پیچ به طور کامل توقف کنید. وقتی خیال‌تان راحت شد که کنترل وزن تریلر را به طور کامل در دست گرفته‌اید، آن وقت می‌توانید از پیچ عبور کنید.

• نچرخاندن فرمان هنگام ترمز

به طور همزمان ترمز نگیرید و فرمان را نپیچید:  این کاری است که حتماً باید از آن اجتناب کنید. ابتدا ترمز بگیرید تا سرعت وسیله نقلیه تا بیشترین حد ممکن پایین بیاید، سپس پدال ترمز را رها کنید و بپیچید. به این ترتیب، کنترل وسیله نقلیه را از دست نخواهید داد. بعد از این که پیچیدید، در صورت لزوم می‌توانید بار دیگر ترمز بگیرید.

 

 

اگر لازم شد که ترمز اضطراری بگیرید، برای مثال هنگامی که یک کودک به وسط جاده و جلو کامیون شما می‌دود، پایتان را روی پدال ترمز نکوبید. پدال را فشار بدهید، سپس کلاچ بگیرید تا کامیون جلوتر نرود. فرمان را به حالت ساعت ۱۰ و ۲ در دست بگیرید به طوری که انگشت‌ شست‌تان خارج از غربیلک فرمان باشد. آن‌ها را به غربیلک بفشارید و آرنج‌های‌تان را به بدن بچسبانید.

• احتیاط هنگام ترمز در سطوح لغزنده برای جلوگیری از قیچی کردن تریلی

در سطوح لغزنده، در استفاده از ترمز موتور یا ریتاردر بسیار محتاط باشید: این کار می‌تواند چرخ‌های محرک را قفل کرده و موجب قیچی کردن بشود. ترمز موتور یا ریتاردر فقط روی چرخ‌های محرک عمل می‌کند در حالی که سیستم ترمز روی همه چرخ‌ها تأثیر می‌گذارد. اگر برای پایین رفتن از یک جاده کوهستانی مجبور هستید از ریتاردر استفاده کنید و جاده هم لغزنده است، ابتدا به آرامی ترمز بگیرید تا سرعت‌تان پایین بیاید، سپس با احتیاط ریتاردر را فعال کنید.  برای آشنایی بیشتر با ریتادر می توانید مقاله ” ریتادر چیست؟ ” را مطالعه نمایید.

 

• جلوگیری از لیز خوردن در هنگام رانندگی

قیچی کردن زمانی اتفاق می‌افتد که لیز می‌خورید، پس نهایت سعی خودتان را بکنید تا از لیز خوردن جلوگیری کنید: اگر به هر دلیلی خودرو شما شروع به لیز خوردن کرد، بلافاصله پای‌تان را از روی پدال ترمز بردارید و مثل حالت عادی خودرو را جمع کنید. اگر نتوانید وسیله نقلیه به این روش جمع کنید، متأسفانه تریلر از پشت به آن فشار خواهد آورد و در نهایت تریلی قیچی خواهد کرد.

 

• تعمیر و مراقبت جهت جلوگیری از قیچی کردن

هم کشنده و هم تریلر را به طور مرتب مورد تعمیر و مراقبت قرار بدهید: لنت ترمزهای ضعیف، تایرهای صاف و اجزاء خراب سیستم تعلیق خطر از دست رفتن کنترل را افزایش می‌دهند.

 

• استفاده از سیستم ضد قفل

بهتر است بدانید سیستم‌های ترمز ضد قفل مدرن ابتدا برای هواپیماها ساخته شدند تا از لیز خوردن آن‌ها بر روی باند جلوگیری کنند و امروزه در وسایل نقلیه سنگین و سبک نیز به کار گرفته شده‌اند. سیستم ترمز ضد قفل می‌تواند لیز خوردن تایرها را تشخیص بدهد و به صورت خودکار نیروی متوقف کننده ترمز را اعمال کرده و از قفل شدن چرخ‌ها جلوگیری کند.

هشدارهایی برای جلوگیری از قیچی کردن تریلی

به طور کلی می‌توان گفت هرچه سطح جاده براق‌تر باشد، لغزنده‌تر است ولی شرایطی که در ادامه ذکر می‌شوند به شدت خطرناک هستند:

1. باریدن برف روی سطح جاده و حتی از آن هم بدتر، یک جاده یخ زده که با لایه‌ای از دانه‌های برف نیز پوشیده شده است.
2.  در هوای سرد مراقب یخ سیاه باشید. منظور از یخ سیاه، یخ غیرقابل رویت است. لایه نازکی از یخ در اطراف ذرات موجود روی سطح جاده شکل می‌گیرد و دیده نمی‌شود.
3. رگبار باران بعد از یک دوره خشک و بدون بارندگی. در این حالت آب باران با گرد و خاک سطح جاده ترکیب می‌شود، سپس کف می‌کند و حالت آب و صابون را به خودش می‌گیرد، البته به همان اندازه هم لیز است و لغزندگی ایجاد می‌کند.
4.  برگ‌های پاییزی بر روی جاده خیس نیز می‌توانند باعث لیز خوردن و در نتیجه قیچی کردن بشوند.

یکی از مهمترین دلایل اصلی قیچی شدن تریلی نداشتن تجربه کافی و مهارت لازم راننده در رانندگی با تریلی است.بی شک همه شما شنیده‌اید که از مهمترین دلایل جلوگیری از قیچی کردن تریلی داشتن مهارت کافی است. اما این تنها مشکل اصلی این حادثه بزرگ نیست، بلکه مشکلات راه‌سازی و ایمن نبودن جاده‌ها نیز جزو پارامترهای مهم این مبحث به شمار می روند. پیشنهاد میکنیم جهت آشنایی با انواع کامیون ها مقاله ” انواع ماشین سنگین ” را مطالعه نمایید.

گاهی به دلیل خستگی بیش از حد و اسرار راننده به ادامه راه نیز باعث به خواب رفتن آن و در نتیجه به وجود آمدن چنین اتفاق جبران ناپذیری می‌شود. این خسارت هم مالی و هم جانی است که حتی گاهی هرگز نمی‌توان خسارت آن را جبران کرد.

هشدارهایی که در قیچی کردن تریلی اهمیت بسیاری دارند

1. لغزندگی جاده عامل اصلی قیچی شدن است و هرچه سطح جاده براق‌تر باشد، بی شک جاده لغزنده‌تر خواهد بود. اما این لغزندگی خود می‌تواند نتیجه اتفاقات زیادی باشد.
2. باریدن برف بر جاده و حتی یخ زدن آن به شدت در لغزندگی تاثیر دارند.
3. یخ سیاه در هوای سرد از دیگر موارد مهم ایجاد لغزندگی است.
4. ترکیب آب باران با گرد و خاک سطح جاده و در نتیجه تبدیل شدن آن‌ها به کف و به وجود آمدن حالت آب و صابونی به شدت در لیز خوردن تریلی دخالت دارد.
5. اما نکته مهمی که شاید برای بسیاری از افراد مورد خاصی نباشد، برگ‌های پاییزی روی جاده خیس هستند. چرا که این برگ‌ها بر سطح جاده خیس می‌توانند سبب لیز خوردن و قیچی کردن کامیون شوند.
6. پیچ‌های بسیار زیادی در سراشیبی‌ها قرار دارند که دلیل اصلی تریلی قیچی بلند هستند. حال اگر این جاده یک جاده کوهستانی باشد و راننده نتواند سرعت خود را کنترل کند، خسارت جبران ناپذیری را به وجود خواهد آورد.

چرا قیچی کردن تریلی اتفاق می‌افتد؟

تریلی به عنوان نوعی کامیون برای حمل بارهای سنگین از آن استفاده می‌‌کنند که این ماشین از دو قسمت بارگیر و بدنه تشکیل می‌شود. این دو قسمت توسط قسمتی به یک دیگر متصل شده‌اند که تحت شرایط مختلفی می‌توانند خلاف یکدیگر حرکت کنند.

اما چرا قیچی کردن تریلی اتفاق می‌افتد، یا چه عملی باعث به وجود آمدن این سانحه می‌شود؟ قیچی شدن درست زمانی انجام خواهد شد که تریلی روی سطح جاده لیز بخورد و تحت این شرایط سخت قسمت بارگیر یا دوم تریلی می‌چرخد و در نتیجه به بدنه یا قسمت جلویی برخورد می‌کند. این اتفاق برای بوژی ها نیز قابل پیش بینی می باشد. برای آشنایی با بوژی ها میتوانید مقاله ” بوژی چیست؟ ” را مطالعه نمایید.

این قیچی کردن، می‌تواند تحت شرایط مختلفی انجام شود که عامل اصلی آن همان لیز خوردن است که بسته به شرایط مختلفی صورت می‌گیرد. اما قیچی کردن تنها بر تریلی خسارت وارد نمی‌کند، بلکه در این صورت تصادف‌های جاده‌ای بر اثر برخورد ماشین‌های دیگر به تریلی یا به یکدیگر نیز افزایش خواهد یافت.

تجربه ثابت کرده که عمل قیچی کردن بیشتر در فصل پاییز و زمستان اتفاق می‌افتد و علاوه‌بر صدمه دیدن تریلی، ماشین‌های دیگر نیز بر اثر برخورد با یکدیگر به شدن آسیب می‌بینند. اما قیچی کردن تریلی بیشتر در سراشیبی‌ها اتفاق می‌افتد که باید هنگام پایین رفتن از سراشیبی برای کنترل وزن ماشین تریلی، سرعت را کاهش داد.

در پایان هرگز از یاد نبرید که: ” راننده یک قهرمان است”

 

جهت مطالعه مقالات بیشتر میتوانید از سایر مقالات ما دیدن نمایید. همچنین اگر علاقمند به آشنایی با هوشمند سازی در سیستم حمل و نقل کشوری هستید میتوانید مقالات ” بارنا‌مه‌ الکترونیکی چیست؟ ”  و ” بارنامه چیست و چه میزان اهمیت دارد “را مطالعه نمایید.

 

برخی از سوالات متداول

مهمترین عامل اصلی قیچی کردن تریلی چیست؟

برای قیچی شدن تریلی موارد زیادی سهیم هستند اما پیچ‌هایی که در سراشیبی‌ها قرار دارند دلیل اصلی این اتفاق خواهند بود. برای جلوگیری از قیچی کردن در سراشیبی‌ها باید سرعت خود را بکاهید.

چه مواردی در از دست رفتن کنترل ماشین دخالت دارند؟

یک راننده ماهر قبل از حرکت ابتدا هم کشنده و هم تریلر را چک می‌کند و در صورت خرابی آن‌ها را مورد تعمیر و مورد مراقبت قرار می‌دهد. اما لنت ترمزهای ضعیف، تایرهای صاف و اجزاء خراب سیستم تعلیق در افزایش خطر از دست رفتن کنترل آن سهیم هستند.

آیا قیچی کردن تریلی همان لیز خوردن آن است؟

قیچی کردن با لیز خوردن تریلی فرق دارد؛ چرا که قیچی کردن در شرایطی اتفاق می‌افتد که کشنده‌ای که یک تریلی را یدک می‌کشد لیز بخورد و تریلی از عقب بچرخد و دو قسمت آن به یکدیگر برخورد کنند.