ترمز کمکی اینتاردر چیست و چه فرقی با ریتایدر دارد؟

زمان مطالعه: ۶ دقیقه

کم شدن سرعت یک ماشین سنگین مانند اتوبوس، تریلر چند تنی مانند بوژی یا تریلی کفی یا یک کامیون در شیب جاده یا متوقف کردن آن برای جلوگیری از بروز یک حادثه، از جمله نکات بسیار مهمی است که تولیدکنندگان این وسایل نقلیه همواره باید به آن توجه نمایند. وجود نقص یا عدم توجه به قدرت سیستم ترمز وسایل نقلیه سنگین می­تواند منجر به بروز حوادث و یا خسارتی بسیار سنگین گردد. برای آشنایی با سیستم کنترل ترمز کامیون و تفاوت انواع مختلف آن با هم مانند ترمز کمکی اینتاردر و معرفی راهکار جهت تقویت این سیستم در این مقاله ما را همراهی نمایید.

ترمز کمکی چیست؟

قبل از شناخت ترمز کمکی اینتاردر به شناخت ترمز کمکی در خودرو می­پردازیم. شما یک ماشین سنگین مانند اتوبوس پر از مسافر، یک کامیون یا تریلی مانند ایزوتانک پر از بار را تصور کنید که در یک جاده با شیب تند در حال حرکت باشد. در صورتی­که جاده لغزنده بوده یا در اثر اتفاقی نیاز به توقف یا کم کردن سرعت داشته باشد. به­طور حتم در این حالت فشار بسیار زیادی به سیستم‌های ترمز معمولی به ­کار رفته در ساختار این وسایل نقلیه در هنگام ترمز گرفتن خواهد آمد. برای حل این مشکل و افزایش سرعت و قدرت در هنگام ترمز گرفتن، مناسب‌ترین و بهترین راه حل استفاده از سیستم‌های ترمز کمکی مانند ترمز کمکی اینتاردر است.

به عبارت دیگر در خودروهای سنگین مانند کامیون که روزانه، حجم زیادی بار را جا به جا می‌نمایند مهمترین فاکتور در ساختار، داشتن یک موتور قدرتمند که معمولا موتور دیزل هستند با شرایط فنی مناسب، برای حفظ شرایط ایمنی و کنترل خودرو در جاده محسوب نمی‌شود. در این خودروهای سنگین جهت حمل و نقل جاده ای مانند مسافرت و انجام کارهای روزانه، داشتن یک سیستم ترمز مطمئن و قوی که در کمترین زمان بالاترین عکس العمل را از خود نشان دهد بسیار حائز اهمیت است.

علاوه بر اینکه وظایف یک راننده کامیون خوب این است که از سلامت ترمز ها مطمئن شود و از بروز کوچکترین ایراد مانند لرزش پدال ترمز جلوگیری کند ، یکی از روش‌هایی که می‌توان به این مهم دست پیدا کرد استفاده از ترمز کمکی کامیون مانند ریتاردر و ترمز کمکی اینتاردر است. ترمز کمکی در کنار سیستم قدرت موتور نصب می‌گردد و در هنگام ترمز گرفتن و توقف کردن کمترین فشار به سیستم ترمز اصلی موتور وارد می‌شود.

این ترمزها بیشتر در شیب‌های تند و جاده‌های لغزنده و مسیرهای کوهستانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بهره ­مندی از سیستم ترمز کمکی سبب می‌گردد که ترمز اصلی کامیون یا هر وسیله نقلیه سنگین دیگر تا ۹۰ درصد قابلیت خود را حفظ نموده و در زمان‌های نیاز سرعت و قدرت عملکرد بیشتری داشته باشد.

سیستم ترمز موتور کامیون

پیش از پاسخ به پرسش ترمز کمکی اینتاردر چیست باید مطالبی را در خصوص سیستم ترمز اصلی کامیون ارائه نماییم. در ماشین­های سنگین سیستم­های ترمز مختلفی وجود دارد که متناسب با نحوه عملکرد و کارایی که دارند با هم متفاوت هستند. مواردی از قبیل کیفیت جاده، میزان ترافیک و شرایط آب و هوایی از جمله مواردی بوده که بر عملکرد و نوع سیستم انتخابی تأثیرگذار هستند. با این حال می­توان گفت اصلی­ترین ترمز ماشین­های سنگین، ترمز بادی موتور نام دارد.

ماشین­های سنگین به جهت موقعیت حساسی که در جاده‌ها دارند و در صورت ایمنی پایین و اعمال نشدن سیستم ترمز بسیار خطر آفرین بوده در آن­ها به جای مایع هیدرولیک از هوای فشرده استفاده می­کنند که همیشه در دسترس باشد. با فشار پدال ترمز توسط راننده هوای فشرده با قدرت بالا جریان پیدا می­کند. سپس با اعمال نیرو به لنت­های پشت چرخ، از سرعت خودرو می­کاهد.

سیستم‌های کمکی دیگری مانند ترمز کمکی اینتاردر و ریتاردر وجود دارند که برای افزایش ایمنی این وسایل در جاده­ها مورد استفاده قرار می­گیرند. در ادامه توضیحات دقیق‌تری از آنها را بیان می­نماییم.

ترمز کمکی اینتاردر

سیستم ترمز کمکی اینتاردر، سیستمی است که با تأثیر بر عملکرد دور دیفرانسیل به توقف خودرو کمک می­کند. این نوع ترمز کمکی به جای کارکرد مکانیکی با مقاومت در برابر سیالات بر سیستم خودرو، باعث کاهش سرعت و توقف خودرو می­گردد. در وسایل نقلیه برای کاهش ساییدگی لنت ترمزها استفاده از اینتاردر ضروری محسوب می­شود.

نحوه عمل ترمز کمکی اینتاردر در کامیون چیست؟

ترمز کمکی اینتاردر بسیار کم حجم و سبک بوده که در کنار سیستم اصلی ترمز کامیون وصل می‌گردد. این ترمز از دو چرخ به نام‌های استاتور و روتور تشکیل شده که در مقابل یکدیگر قرار دارند. سیستم ترمز کمکی اینتاردر استاتور چرخی ثابت و روتور چرخ دنده‌ای متحرک است که به محور اصلی انتقال قدرت وسیله نقلیه متصل بوده و با سرعت بالا حرکت می‌کند.

در هنگام ترمز گرفتن یک پمپ روغن که چسبندگی بالایی دارد توسط سیستم خودرو به درون اینتاردر منتقل می‌شود. در این هنگام روتور که با سرعت بالا حرکت می‌کند این روغن را به سمت استاتور با شتاب بالا ‌می­فرستد. با توجه به اینکه استاتور ثابت است روغن وارد پره‌های آن می­شود. در این زمان روغن توسط استاتور با قدرت بالا به سمت موتور باز می‌گردد.

این رفت و برگشت روغن به­دلیل ویسکوزیته یا خاصیت چسبندگی بالایی که دارد یک قدرت بازدارنده قوی ایجاد می‌کند. به­جهت اینکه روتور به محور انتقال قدرت ماشین متصل بوده قدرت بازدارنده‌ای که تولید گردیده، به چرخ‌های خودرو منتقل می‌شود. گرمایی که توسط روغن خارج شده از اینتاردر به­وجود آمده است به یک تبدیل کننده انرژی منتقل می‌شود. سپس روغن خنک می‌شود و انرژی که تولید گردیده می‌تواند قدرت نگهدارنده بالایی را ایجاد نماید.

تمام این مراحل در حالی اتفاق می‌افتند که هنوز سیستم ترمز اصلی کامیون یا وسیله نقلیه سنگین برای متوقف کردن آن هنوز فعال نشده‌است. به ­عبارت دیگر تمام مراحل انتقال انرژی درترمز کمکی اینتاردر در حدود یک ثانیه اتفاق می‌افتد و هیچ ممانعت و مزاحمتی نیز برای به­کار افتادن ترمز اصلی خودرو به وجود نمی‌آورد.

در خصوص این پرسش که آیا سیستم کمکی خودرو با ترمز ABS و EBS و ریتاردر و تعویض دنده‌های خودرو تداخلی ایجاد می‌کند یا خیر، باید خاطرنشان کرد که نه تنها ممانعتی با انجام فعالیت آنها نداشته بلکه منجر به بهبود عملکرد آنها می­گردد.

ترمز کمکی ریتاردر چیست؟

پس از شناخت ترمز کمکی اینتاردر خالی از لطف نیست توضیحاتی در خصوص ترمز کمکی ریتاردر بیان نماییم تا با این نوع سیستم نیز آشنا گردید. ریتارد یک نوع ترمز هیدرولیکی در خودرو است که در کامیون، لوکوموتیوها و خودروهای سنگین برای کمک به توقف خودرو و کاهش سرعت آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته باید به این نکته مهم توجه نمایید که ریتاردرها فقط به کاهش سرعت خودرو کمک می‌کنند و برای توقف کامل آن مناسب نیستند. ریتاردر که در سیستم خودرو سنگین مانند کامیون استفاده می­شود، در حقیقت یک ترمز کمکی بوده که بر روی عملکرد سوپاپ­ها تاثیر می­گذارد.

ترمز ریتاردر انواع مختلفی دارد که مدل هیدرولیکی آنها مانند اینتاردر از دو توربین ساخته شده و بین آنها روغنی لیز قرار گرفته است. وقتی که سیستم ترمزگیری از سمت راننده فعال می‌شود، روغن با سرعت بالا داخل محفظه ریتاردر به جریان می‌افتد و باعث افزایش نیروی ترمز و انتقال آن به چرخ‌ها می‌شود.

تفاوت ریتاردر با اینتاردر در چیست؟

با توجه به مطالبی که گفته شد باید این مطلب را بیان نماییم که ریتاردر یک سیستم ترمز بوده که با کاهش هوای ورودی به داخل موتور خودرو کار می­کند. این سیستم باعث کند شدن سرعت خودرو و کمک به بهبود عملکرد سیستم ترمز اصلی کامیون یا سیستم­های ترمز کمکی دیگر می‌گردد. در حالیه سیستم ترمز کمکی اینتاردر خود به­عنوان یک متوقف کننده خودرو محسوب می­گردد.

همچنین این ترمز کمکی در هنگام فعال کردن کلاچ و دنده‌ها نیز فعال می­گردد و به بهبود عملکرد آنها کمک می­کند. این ترمز کمکی بر روی چرخ دنده‌ها و دور حرکت آنها تاثیر گذاشته و با کاهش سرعت منجر به توقف وسیله نقلیه می‌شود.

مزایای اینتاردر در کامیون

استفاده از ترمز کمکی اینتاردر در کامیون یکی از بهترین وسیله‌ها برای افزایش ایمنی در این وسیله نقلیه است. همچنین به­دلیل سیستم عملکرد آن که از یک روغن لغزنده بوده طول عمر بالایی داشته است و به ندرت فرسایش پیدا می­کند. بنابراین پس از مدت زمان زیادی دچار خوردگی و خرابی می‌شود. به همین ­جهت نگهداری از آن هزینه زیادی ندارد. استفاده از این ترمز کمکی مزایای بسیاری داشته که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره می­نماییم.

• محافظت از سیستم ترمز اصلی کامیون در برابر پوسیدگی و خوردگی قطعات داخلی آن.
• افزایش طول عمر قطعات ترمز اصلی کامیون به جهت کاهش فشار در زمان استفاده از آن و افزایش کارایی.
• خنک ماندن سیستم ترمز اصلی کامیون.
• کاهش هزینه‌های نگهداری از ترمز اتومبیل.
• سازگاری با محیط زیست.
• کاهش ترافیک.
• کاهش تصادفات جاده­ای.
• کاهش سرعت موتور در شیب‌ها.
• افزایش ایمنی رانندگی، به جهت تأثیر بر روی عمکرد دنده­ها و کلاچ.
• کاهش غبار ترمز.
• نحوه عملکرد این سیستم ترمز منجر به کنترل دمای خودرو به­خصوص در زمان ترمز گرفتن می­شود.
• قابلیت نصب بر روی سیستم خودرو.
• سهولت در استفاده و سرعت عملکرد بالا.
• قابلیت تنظیم سرعت کاهش کامیون.
• به­دلیل نصب بر روی جعبه دنده اصلی کامیون، ترمز اینتاردر قابلیت تنظیم دستی و اتوماتیک را دارد.
• این سیستم ترمز امکان نصب بر روی انواع گیربکس­ها از قبیل گیربکس‌های ZF، مشبک، اتوماتیک و دنده­ای ۹، ۱۲ و ۲۶ را دارد.
• ترمز اینتاردر دارای وزن پایین و طراحی سبک بوده و بار اضافی به جعبه دنده خودرو وارد نمی­نماید.

سخن پایانی

در این مطلب به بررسی سیستم عملکرد ترمز کامیون پرداخته و در خصوص علت نیاز به ترمزهای کمکی صحبت­هایی را بیان نمودیم. همچنین جهت شناخت ویژگی‌ها و مزایای استفاده از ترمز کمکی اینتاردر برای کامیون در شیب‌ها و جاده‌های کوهستانی مطالبی را ذکر کردیم.

قصد ما از عنوان این مطالب تاکید بر ضرورت انتخاب یک سیستم کمکی مناسب برای خوردروهای سنگین از قبیل کامیون بوده تا با کمک آن بتوانید ضریب امنیت و ایمنی خودروی خود را افزایش داده و از بروز حادثه و اتفاق جانی و مالی مانند قیچی کردن کامیون و …  جلوگیری نمایید.

سوالات متداول

تفاوت ریتاردر با ترمز کمکی اینتاردر در چیست؟

این سیستم باعث کند شدن سرعت خودرو و کمک به بهبود عملکرد سیستم ترمز اصلی کامیون یا سیستم­های ترمز کمکی دیگر می‌گردد. در حالیه سیستم ترمز کمکی اینتاردر خود به­ عنوان یک متوقف کننده خودرو محسوب می­گردد.

انواع سیستم های ترمز کمکی چیست ؟

سیستم‌های کمکی مانند ترمز کمکی اینتاردر و ریتاردر وجود دارند که برای افزایش ایمنی این وسایل در جاده­ها مورد استفاده قرار می­گیرند.