۱۲ دلیل ترکیدن لاستیک کامیون و آموزش جلوگیری از آن که باید بدانید

زمان مطالعه: ۸ دقیقه

یکی از خطراتی که سلامت رانندگان را تهدید می کند ترکیدن لاستیک کامیون است که می‌تواند یک اتفاق ناگهانی و خطرناک باشد که عواقب جبران‌ناپذیری را برای راننده و سرنشینان و البته رانندگان خودروهای دیگر در جاده ایجاد کند. اگر شما هم صاحب یک کامیون هستید یا قصد خرید و کار با آن را دارید، باید از دلایل ترکیدن لاستیک و البته روش‌های مهم جلوگیری از این خطر بیشتر بدانید. بنابراین مطلب پیش رو را برای شما آماده کرده‌ایم تا تمامی اطلاعات لازم در این زمینه را ارائه دهیم.

آشنایی با دلایل ترکیدن لاستیک ماشین سنگین: بررسی ۱۲ علت

دلایل ترکیدن لاستیک ماشین سنگین می‌تواند بسیار مختلف بوده و به عوامل بسیاری مرتبط باشد. از مسائل مکانیکی گرفته تا شرایط محیطی، درک این دلایل برای حفظ ایمنی در جاده‌ها بسیار مهم است. از این رو در این قسمت قرار است تا ۱۲ علت مهم برای ترکیدن لاستیک را بررسی کنیم تا با هر کدام از آن‌ها به خوبی آشنا شویم.

• سایش و پارگی از علل ترکیدن لاستیک کامیون

مهم‌ترین علت ترکیدن لاستیک، ساییدگی و پارگی آن به مرور زمان است. عواملی مانند بار بیش از حد تناژ بارگیری مجاز ، رانندگی با سرعت بالا در مسافت‌های طولانی، جاده‌های ناهموار و عدم تنظیم باد لاستیک و آکاهی از خطرات ناشی از عدم تنظیم باد لاستیک می‌توانند به سایش و پارگی لاستیک شتاب دهند.

• آسیب‌دیدگی لاستیک کامیون

 آسیب‌دیدگی  لاستیک  در اثر برخورد با دست‌اندازها، چاله‌ها، سنگ‌ها و موانع دیگر می‌تواند  منجر به  ترکیدن آن شود. گاهی اوقات انتخاب یک مسیر نامناسب برای رانندگی می‌تواند آسیب بسیاری به لاستیک‌ها وارد کند. البته ممکن است بخاطر تصادف نیز شیشه یا مواد دیگر برای آسیب به لاستیک در جاده ریخته شده باشد.

• فشار باد نامناسب

کم‌بودن یا  زیاد بودن  باد  لاستیک  نیز  از  جمله  عوامل  خطر  آفرین  در  ترکیدن لاستیک کامیون  است. کم بودن باد  به  لاستیک  فشار  بیشتری  وارد  می‌کند  و  آن  را  مستعد  ترکیدن  خواهد کرد. در مقابل،  باد  زیاد  نیز  می‌تواند  سبب  گرم  شدن  لاستیک  و  ترکیدن  آن  شود. البته باید در نظر داشت که برای مراقبت از تایرها، فقط کنترل فشار باد کافی نیست!

• نقص در ساخت از علت‌های ترکیدن لاستیک کامیون

در  برخی  موارد  ممکن  است  لاستیک  به  دلیل  نقص  در  ساخت  دارای  عیب  و  تداخلاتی  باشد  که  منجر به  ترکیدن  آن  شود. این  عیب  و  نقص‌ها  می‌توانند  ناشی  از  مواد  اولیه  نامرغوب،  ایراد  در  فرآیند  تولید  یا  کنترل  کیفیت  ضعیف  باشند. به همین دلیل بایدنسبت به انتخاب و نگهداری از تایر کامیون آگاهی کامل داشته باشیم و بدانیم چگونه تایر مناسب برای خودرو خود انتخاب کنیم .

• گرمای بیش از حد

گرمای  زیاد  ناشی از  اصطکاک  و  یا  ترمزگیری پی‌درپی می‌تواند  سبب  ضعیف  شدن  لاستیک  و  ترکیدن  آن  شود.  این  موضوع  به  خصوص در  مورد کامیون‌هایی که در مسیرهای کوهستانی یا  با  شیب  زیاد  تردد  می‌کنند،  بیشتر  مشاهده می‌شود.

• عمر زیاد لاستیک کامیون

لاستیک‌ها  با  گذشت  زمان  و  کارکرد  فرسوده  می‌شوند  و  قابلیت  خود  را  برای  تحمل  فشار  و  سایش  از  دست  می‌دهند.  استفاده  از  لاستیک‌های  فرسوده  بسیار  خطرناک  است  و  احتمال  ترکیدن  آنها  به شدت  بالا  است.بهترین راه برای جفظ زول عمر و سلامت لاستیک ها دانستن نکات ضروری برای نگهداری تایر کامیون است.

• بارگذاری نامناسب

بارگذاری  نامناسب  کامیون  یکی  دیگر  از  علل  ترکیدن  لاستیک  است.  اگر  وزن  بار  به  طور  مساوی  در  بین  تمامی  لاستیک‌ها  توزیع  نشود  و  یا  از  حد  مجاز  بارگذاری  فراتر  رود،  فشار  زیادی  به  یکی  یا  چند  لاستیک  وارد  می‌شود  که  می‌تواند  منجر به  ترکیدن  آنها  شود.

• ناهماهنگی در سایز و نوع لاستیک‌ها از علل ترکیدن لاستیک کامیون

استفاده از  لاستیک‌هایی  با  سایز  و  نوع و حتی آج مختلف  بر  روی  یک  محور  و  یا  تمامی  محورهای  کامیون  می‌تواند  سبب  ایجاد  اختلال  در  عملکرد  لاستیک‌ها  و  ترکیدن  آنها  شود. در ادامه مقاله ( آج تایر چیست انواع مختلف آن کدامند و چگونه آن را اندازه گیری کنیم ؟! ) می تواند به شما کمک کند.

• رانندگی با سرعت بالا در پیچ‌ها

رانندگی  با  سرعت  بالا  در  پیچ‌ها  فشار  زیادی  به  لاستیک‌های  خارج  پیچ  وارد  می‌کند  و  می‌تواند  منجر به  ترکیدن لاستیک کامیون  شود.

• عدم تعمیر و نگهداری

مراقبت از لاستیک نو بسیار مهم است و عدم  تعمیر  و  نگهداری  منظم  از  لاستیک‌ها  می‌تواند  منجر به  ایجاد  عیب  و  نقص  در  لاستیک  و  ترکیدن لاستیک کامیون  شود.  رانندگان  باید  به  طور  منظم  فشار  باد  لاستیک‌ها  را  بررسی  کنند،  آنها  را  از  نظر  وجود  هرگونه  سایش  و  پارگی  یا  آسیب‌دیدگی  بازرسی  کرده  و  در  صورت  نیاز  آنها  را  تعویض  کنند.

• قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی

قرار گرفتن در معرض برخی از مواد شیمیایی مانند روغن، حلال یا سوخت، می‌تواند ترکیب لاستیکی لاستیک‌های کامیون را به مرور زمان تخریب کند، استحکام آنها را به خطر بیندازد و خطر ترکیدن را افزایش دهد.

• پارک طولانی مدت کامیون از علل ترکیدن لاستیک کامیون

یکی دیگر از دلایل ترکیدن لاستیک، پارک کردن آن‌ها برای مدت طولانی است. زمانی که یک کامیون برای مدتی طولانی در یک جا پارک می‌شود، وزن آن به طور کامل بر روی لاستیک‌ها اعمال خواهد شد. این امر می‌تواند باعث ایجاد فشار زیاد بر روی لاستیک‌ها، به خصوص در نقاط تماس با زمین شود.

با گذشت زمان، این فشار مداوم می‌تواند سبب فرسایش و ضعیف شدن تدریجی لاستیک‌ها شده و احتمال ترکیدن آن‌ها را افزایش دهد. علاوه بر این، پارک طولانی مدت کامیون در معرض نور خورشید و یا شرایط آب و هوایی نامناسب نیز می‌تواند به لاستیک‌ها آسیب برساند و  سبب ترک خوردن و فرسوده شدن زودهنگام آنها شود.

بررسی روش‌های جلوگیری از ترکیدن لاستیک کامیون

بعد از اینکه درباره دلایل ترکیدن لاستیک دانستیم، بهتر است تا اطلاعات خود را درباره جلوگیری از این اتفاق هولناک بالا ببریم. به همین دلیل در این بخش قصد داریم تا روش‌های جلوگیری از ترکیدن لاستیک کامیون را بررسی کرده و هر کدام را به تفصیل مورد بحث قرار دهیم.

این اطمینان را داشته باشید که با رعایت نکات پیش رو، می‌توانید احتمال اتفاق افتادن این حادثه را به صفر برسانید. بنابراین از ویژگی های یک راننده خوب این است که موارد پیش رو را مانند یک چک لیست راهنما در اختیار داشته باشید.

بازرسی منظم لاستیک‌ها از ترکیدن لاستیک کامیون جلوگیری می‌کند

• بازرسی بصری: به طور منظم لاستیک‌ها را از نظر وجود هرگونه ساییدگی، پارگی، ترک خوردگی، برآمدگی، فرو رفتگی، اشیاء نفوذی و سایر علائم آسیب دیدگی بررسی کنید.
• بررسی عمق آج: از نشانگر سایش آج لاستیک برای اطمینان از اینکه عمق آج در حد مجاز است استفاده کنید.
• بررسی فشار باد: فشار باد همه لاستیک‌ها را به طور منظم و با استفاده از دستگاه فشارسنج دقیق بررسی کرده و در صورت نیاز آنها را تنظیم کنید.
• بررسی تاریخ انقضا: تاریخ انقضا لاستیک‌ها را بررسی کرده و آنها را قبل از رسیدن به تاریخ انقضا تعویض کنید.

استفاده از لاستیک‌های مناسب برای جلوگیری از ترکیدن لاستیک کامیون

• انتخاب نوع مناسب: از لاستیک‌های مناسب با کیفیت بالا و متناسب با نوع بار، مسیر و شرایط آب و هوایی استفاده کنید.
• سایز و ظرفیت بار مناسب: اطمینان حاصل کنید که سایز و ظرفیت بار لاستیک‌ها با حداکثر بار مجاز کامیون مطابقت دارد.
• مطابقت با استانداردها: از لاستیک‌هایی استفاده کنید که دارای استانداردهای مورد تأیید باشند.

رانندگی ایمن

• رعایت سرعت مجاز: از رانندگی با سرعت بالا به خصوص در پیچ‌ها و مسیرهای ناهموار خودداری کنید.
• ترمزگیری تدریجی: از ترمزگیری ناگهانی و شدید خودداری کنید و به طور تدریجی ترمز بگیرید.
• جلوگیری از بارگذاری بیش از حد: از بارگذاری بیش از حد کامیون خودداری کنید و بار را به طور مساوی در بین تمامی محورها توزیع کنید.
• رانندگی در آب‌های عمیق: تا حد امکان از رانندگی در آب‌های عمیق خودداری کنید. ترکیدن لاستیک کامیون با رانندگی در آب‌های عمیق به دلیل فشار وارده بر لاستیک‌ها بسیار افزایش پیدا می‌کند.

تعمیر و نگهداری منظم

• چرخش لاستیک‌ها: لاستیک‌ها را به طور منظم و طبق دستورالعمل سازنده چرخش دهید. یعنی جای لاستیک‌ها را تغییر دهید.
• موازنت و تنظیم فرمان: موازنت و تنظیم فرمان کامیون را به طور منظم انجام دهید.
• بازرسی رینگ‌ها: رینگ‌ها را از نظر وجود هرگونه آسیب دیدگی یا ترک خوردگی بررسی کنید.

حفاظت از لاستیک‌ها در برابر نور خورشید برای عدم ترکیدن لاستیک کامیون

• پارک کردن در سایه: تا حد امکان کامیون را در سایه پارک کنید.
• استفاده از روکش لاستیک: در صورت امکان از روکش لاستیک برای محافظت از آنها در برابر نور خورشید استفاده کنید. اگر قصد دارید در زمان طولانی‌تری کامیون را پارک کنید، حتما از محافظ برای لاستیک استفاده کنید.

آموزش رانندگان

• آموزش علائم هشدار دهنده: به رانندگان آموزش دهید که چگونه علائم هشدار دهنده سایش و پارگی لاستیک را تشخیص دهند و در صورت مشاهده آنها اقدام به بازرسی و تعویض لاستیک کنند.
• آموزش رانندگی ایمن: به رانندگان آموزش دهید که چگونه به طور ایمن رانندگی کنند و از اعمال فشار بیش از حد به لاستیک‌ها خودداری کنند.
• آموزش تعمیر و نگهداری: به رانندگان آموزش دهید که چگونه لاستیک‌های خودرو را به طور منظم بازرسی و نگهداری کنند.

استفاده از سیستم‌های نظارت بر فشار باد؛ بهترین راه جلوگیری از ترکیدن لاستیک کامیون

• سیستم‌های TPMS: از سیستم‌های نظارت بر فشار باد تایر (TPMS) برای کنترل فشار باد لاستیک‌ها به طور مداوم استفاده کنید.
• هشدار دهنده‌های باد کم لاستیک: از هشدار دهنده‌های باد کم لاستیک برای آگاهی راننده از کاهش فشار باد در هر کدام از لاستیک‌ها استفاده کنید. این نوع از فناوری نیز به عدم ترکیدن لاستیک کامیون کمک می‌کند.

استفاده از برنامه‌های تعویض لاستیک

• برنامه‌های تعویض دوره‌ای: از برنامه‌های تعویض دوره‌ای لاستیک‌ها برای اطمینان از تعویض آنها قبل از رسیدن به تاریخ انقضا یا فرسوده شدن استفاده کنید.
• برنامه‌های بازرسی منظم: از برنامه‌های بازرسی منظم لاستیک‌ها برای شناسایی و رفع مشکلات قبل از ایجاد مشکل جدی استفاده کنید.

اقدامات مهم در زمان ترکیدن لاستیک کامیون

حال که به صورت کامل درباره دلایل و البته روش‌های جلوگیری از ترکیدن لاستیک دانستیم، آگاهی درباره این مورد نیز بسیار ضروری است که در زمان ترکیدن لاستیک همانند زمان آتش گرفتن کابین کامیون باید چه واکنشی از خود نشان دهیم. بسیاری از رانندگان به دلیل وجود استرس زیاد در زمان این اتفاق، ممکن است عکس العمل‌های ناگهانی از خود نشان دهند که باعث بروز حادثه بیشتر شود. بنابراین نیاز است از قبل بدانیم که در زمان وقوع این اتفاق چه اقداماتی را باید انجام دهیم.

• در زمان ترکیدن لاستیک کامیون آرام بمانید

اولین و مهم‌ترین کاری که باید انجام دهید این است که آرام بمانید. وحشت می‌تواند منجر به تصمیم گیری اشتباه و افزایش خطر تصادف شود. نفس عمیق بکشید و روی حفظ کنترل وسیله نقلیه تمرکز کنید.

• کنترل فرمان را حفظ کنید

به محض اینکه متوجه شدید که یک لاستیک ترکیده است، فرمان را با دو دست محکم بگیرید. از حرکات ناگهانی یا تکان دادن فرمان خودداری کنید، زیرا ممکن است باعث انحراف خطرناک کامیون شود.

• در زمان ترکیدن لاستیک کامیون روی ترمز نزنید

ترمز گرفتن هنگام ترکیدن لاستیک می‌تواند باعث از دست دادن پایداری کامیون و واژگونی بالقوه شود. در عوض، به تدریج سرعت را با برداشتن پا از روی پدال گاز کاهش دهید. در صورت لزوم از ترمزها به آرامی و به طور یکنواخت استفاده کنید و آنها را روی چرخ‌های روبروی تنظیم کرده تا کنترل را حفظ کنید.

• راهنما بزنید و به یک منطقه امن بروید

در صورت امکان، بعد از ترکیدن لاستیک کامیون راهنما بزنید تا به رانندگان دیگر نشان دهید که در حال تجربه یک وضعیت اضطراری هستید و نیاز به عقب نشینی دارید. سعی کنید کامیون را به سمت کنار جاده یا روی شانه، به دور از ترافیک روبرو هدایت کنید. مراقب وسایل نقلیه دیگر باشید و از چراغ‌های خطر خود برای آگاه کردن سایر رانندگان از وضعیت استفاده کنید.

• ارزیابی آسیب

پس از اینکه کامیون را به صورت ایمن متوقف کردید، میزان آسیب وارده به لاستیک را ارزیابی کنید. مشخص کنید که آیا این یک ترکیدن کامل است یا یک سوراخ جزئی. اگر لاستیک کاملا خرد شده باشد، باید آن را به صورت کلی به همراه رینگ تعویض کنید.

• منطقه را ایمن کنید

اگر انجام تعویض چرخ در جاده ایمن است، مثلث‌ها یا مخروط‌های هشدار دهنده را در پشت کامیون قرار دهید تا خودروهای نزدیک را از خطر آگاه کنند. این به جلوگیری از تصادفات و اطمینان از ایمنی شما و سایر رانندگان در جاده کمک می‌کند.

• تماس برای کمک

اگر خودتان قادر به تعویض لاستیک نیستید یا اگر آسیب دیدگی زیاد است، با سازمان های امداد جاده‌ای مانند سازمان راهداری تماس بگیرید. مکان و جزئیات وضعیت خود را ارائه دهید تا کمک به سرعت ارسال شود.

• تایرهای باقیمانده را بازرسی کنید

پس از تعویض لاستیک آسیب دیده، لاستیک‌های باقیمانده را از نظر هرگونه آسیب یا فرسودگی بررسی کنید. فشار تایر و عمق آج را بررسی کنید تا مطمئن شوید که در محدوده ایمن قرار دارند. لاستیک‌هایی را که علائم فرسودگی یا آسیب دیدگی بیش از حد نشان می‌دهند را تعویض کنید.

سخن پایانی

ترکیدن لاستیک کامیون یکی از هولناکترین حوادثی است که ممکن است برای هر راننده اتفاق بیفتد. با این حال اگر از دلایل این حادثه آگاه باشید و از طریق آگاهی از روش‌های جلوگیری از ترکیدن، لاستیک‌ها و خودروی خود را ایمن کنید، احتمال این خطر را به صفر خواهید رساند. توجه کنید که در هنگام بروز این حادثه خونسردی خود را حفظ کرده و اقدامات لازم را انجام دهید تا از بروز خطر بیشتر جلوگیری شود.

سوالات متداول

چه عواملی باعث ترکیدن لاستیک برای کامیون می‌شود؟

ساییدگی و پارگی ،آسیب‌دیدگی ، فشار باد نامناسب ، نقص در ساخت ، گرمای بیش از حد ، بارگذاری نامناسب ، استفاده از لاستیک‌های نامناسب

در زمان ترکیدن لاستیک کامیون چه کار کنیم؟

حفظ آرامش ، کاهش سرعت ، کنترل فرمان ، استفاده از دنده‌های سنگین ، هدایت به محل امن ، روشن کردن علامت خطر