بارنا‌مه‌ الکترونیکی چیست؟ آشنایی با ۷ مزیت ناگفته از بارنامه های الکترونیکی

زمان مطالعه: ۶ دقیقه

برای شناختن اهمیت و جایگاه بارنا‌مه‌ الکترونیکی باید در ابتدا نگاهی به تاریخچه و دلیل ایجاد آن داشته باشیم. از گذشته تا کنون داد و ستد در میان مردمان کشورهای مختلف از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده است زیرا از این طریق می‌توانستند نیازهای مختلف خود را به کالاهای تولید شده در دیگر نقاط برطرف نمایند به همین خاطر افراد همواره در تلاش هستند تا روند حمل و نقل کالاهای مختلف را مطمئن‌تر نمایند

یکی از شیوه‌های مفید برای جلوگیری از ایجاد مشکلات مختلف صدور بارنامه می‌باشد، بارنامه دارای پیشینه تاریخی است به صورتی که برای اولین بار در رم باستان برای استفاده از حمل و نقل دریایی به وسیله کشتی بارنامه‌هایی حاوی اطلاعات دقیق بار صادر می‌شد به بیان دیگر عمر آن را می‌توان با عمر حمل و نقل به وسیله کشتی یکی دانست.

خوشبختانه امروزه پیشرفت‌های صورت گرفته در تکنولوژی باعث ایجاد بارنا‌مه‌ الکترونیکی شده است، استفاده از این نوع بارنامه در صنعت حمل و نقل تحول بسیار زیادی را ایجاد کرده از این رو در ادامه قصد داریم برای افزایش آگاهی شما به تعریف این نوع بارنامه، انواع و مزیت‌های آن بپردازیم پس تا انتهای مطالب با ما همراه باشید.

بارنا‌مه‌ الکترونیکی چیست؟

حتما تا کنون اسم بارنا‌مه‌ الکترونیکی را زیاد شنیده ‎اید اما شاید با معنا و مفهوم دقیق آن آشنایی نداشته باشید به همین خاطر در این قسمت می‌خواهیم به این سوال مهم که بارنامه الکترونیکی چیست پاسخ دهیم.

برای تعریف و درک آن بهتر است ابتدا با واژه بارنامه آشنا شوید ( در این باره می توانید مقاله ” بارنامه چیست و چه میزان اهمیت دارد ” را مطالعه نمایید.)  با کمی دقت در نام آن می‌توان تا حدودی به معنا و مفهوم آن دست یافت زیرا این واژه از دو کلمه (بار + نامه) تشکیل شده به زبانی ساده یعنی نامه‌ای که حاوی اطلاعات بار است.

بارنامه‌ الکترونیکی جایگزین مطمئن برای بارنامه‌ کاغذی می باشد. این نوع بارنامه در واقع سندی الکترونیکی است که در هنگام تحویل بار مشخص توسط راننده برای حمل باری از مبدأ به مقصد، توسط شرکت‌های حمل و نقل صادر می‌شود.

این بارنامه در زمان‌های گذشته بر روی انواع چوب یا سنگ حک می شده اما رفته رفته کاغذهای قدیمی و جدید جایگزین آن شد و امروزه به بارنا‌مه‌ الکترونیکی تبدیل شده است که حاوی اطلاعاتی در خصوص محموله قابل حمل از نقطه‌ای به نقطه دیگر می‌باشد، این اطلاعات شامل ذکر نوع بار، وزن آن، مبدا، مقصد، وسیله حمل و نقل و… می‌باشد.

همزمان با افزایش جمعیت، کشورها برای تامین نیازهای مختلف افراد ناچار به استفاده بیشتر از انواع وسایل حمل و نقل شدند اما همین موضوع نیز به دلیل برخی عوامل مانند اشتباه فرستنده و یا متصدی حمل و نقل باعث ایجاد مشکلات بسیار زیادی گشت به همین خاطر برای حل نمودن اینگونه موارد بارنا‌مه‌ الکترونیکی جایگزین نسخه کاغذی شد تا بتواند سرعت انجام حمل و نقل را افزایش داده و از بروز مشکلات نیز جلوگیری کند.

کارکردهای مختلف بارنامه

بارنا‌مه‌ الکترونیکی امروزه دارای ارزش و اعتبار زیادی می‌باشد از این رو کشورهای مختلف همواره در تلاش هستند تا قوانین تجارت داخلی را با آن همسو نمایند، برخی از مقررات مانند بولرو، آنسیترال و همچنین سی داکس توانسته‌اند کارکردهای مدل‌های کاغذی را به مدل الکترونیکی منتقل کنند، این کارکردها عبارت اند از:

تلقی نمودن بارنامه تحت عنوان دلیل قرارداد حمل

در مواقع اختلاف و نزاع میان طرفین قرارداد، اگر بارنا‌مه‌ الکترونیکی موجود باشد به راحتی می‌توان آن را به عنوان دلیل قرارداد حمل به حساب آورد و به این اختلافات پایان داد، در این صورت اگر مشکلی برای محموله ایجاد شده باشد ممکن است بعد از انجام تحقیقات لازم متصدی حمل و نقل مقصر شناخته شود اما توجه داشته باشید که در صورت وجود اهمال و سستی از جانب فرستنده برای مثال عدم در نظر گرفتن بسته بندی مناسبی برای محموله وی را مقصر می‌دانند.

به حساب آوردن آن به عنوان رسید محموله

هنگامی که گیرنده محموله ادعا کند که کالای مورد نظر او در مدت زمان مقرر شده به دستش نرسیده و از طرف دیگر فرستنده بگوید که محموله را فرستاده است، هر کدام از طرفین برای اثبات ادعای خود می‌بایست به اسناد و مدارکی استناد کنند در این مواقع اگر بارنا‌مه‌ الکترونیکی موجود باشد، دادگاه آن را به عنوان رسید تلقی کرده و با توجه به آن رای مناسبی صادر خواهد کرد.

استفاده از آن به عنوان سند مالکیت

در فرض دیگر اگر میان مالکیت محموله بین فرستنده و گیرنده اختلاف شود و هر یک ادعای مالکیت نسبت به محموله مورد نظر داشته باشند، با استفاده از بارنامه الکترونیکی می‌توان به راحتی مالکیت را مشخص نمود مگر آنکه طرف دیگر بتواند با ارائه مدارکی ثابت کند که بعد از صدور بارنامه آنلاین مالکیت بار دیگر از طریق قانونی به وی منتقل گشته است.

با توجه به تعاریف بالا اکنون باید به پاسخ سوال بارنامه الکترونیکی چیست رسیده باشید، توجه کنید که استفاده از نوع الکترونیکی باعث سلب اعتبار مدل کاغذی نخواهد بود بنابراین اگر میان فرستنده و گیرنده توافقی مبنی بر استفاده از بارنامه کاغذی باشد، این بارنامه از اعتبار قانونی لازم برخوردار خواهد بود.

معرفی انواع بارنا‌مه‌ الکترونیکی

در قسمت قبل توضیح دادیم که بارنامه چه به صورت کاغذی و چه الکترونیکی سند و رسیدی محسوب می‌شود که حاوی اطلاعات دقیق بار و طرفین آن است به بیان دیگر می‌توان گفت یک قرارداد قانونی در حوزه حمل و نقل به حساب می‌آید و نباید اهمیت و ارزش آن را مورد غفلت قرار گیرد همچنین مسئولیتی که سمت راننده می باشد نیز مورد اهمیت می باشد این که راننده یک قهرمان است بر هیچ کس پوشیده نیست.

بارنامه الکترونیکی را می‌توان بر اساس نوع وسایل حمل و نقل مختلف دسته بندی نمود، جالب است بدانید در گذشته تنها در حمل و نقل از طریق کشتی یا همان حمل و نقل دریایی بارنامه صادر می‌شده است اما در عصر حاضر تنوع و انواع آن بیشتر گشته و به لطف مجور بزرگ مقیاس هوشمند تنها برخی از شرکت ها این توانایی را دارند تا آن را صادر نمایند.

انواع بارنا‌مه‌ الکترونیکی کدامند ؟

• بارنامه قابل انتقال

افراد می‌توانند به راحتی این نوع بارنامه را منتقل کنند و به یکدیگر واگذار نمایند.

• بارنامه غیر قابل انتقال

در این نوع بارنامه تنها شخصی می‌تواند بار را در محل تعیین شده دریافت کند که مشخصات او بر روی بارنامه قید شده باشد.

مزایای بارنا‌مه‌ الکترونیکی چیست ؟

حذف بارنامه‎‌های کاغذی را می‌شود انقلابی در صنعت حمل و نقل دانست زیرا این گونه بارنامه‌ها علاوه بر مزیت‌هایی که داشتند در بسیاری از مواقع به دلایل مختلف مانند گم شدن، خط خوردگی و… باعث بروز اختلافات بسیار زیادی می‌شدند اما با استفاده از بارنامه الکترونیکی این موارد تا حد زیادی برطرف شد.

از مزایای بارنامه الکترونیکی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• افزایش سرعت : فرایند صدور بارنامه به صورت الکترونیکی در مقایسه با نسخه ‎های کاغذی آن بسیار راحت تر و سریع تر انجام خواهد شد که این امر باعث افزایش سرعت در پروسه حمل و نقل کالا و همچنین انجام کارهای اداری مربوط به آن شده است.
• افزایش دقت : به علت خطاهای انسانی در بسیار از مواقع بارنامه‌ها با خطاهای بسیاری صادر می‌شدند و یا برخی از اطلاعات به طور ناقص درج می‌گشت اما با روی کار آمدن بارنامه الکترونیکی خوشبختانه دیگر شاهد اینگونه خطاها در هنگام صدور آن نیستیم.
• آرامش خاطر صاحبان محموله : حمل و نقل یک کالا از یک نقطه به نقطه‌ای دیگر همواره با استرس مواجه است زیرا ممکن است بر اثر عوامل مختلف غیر قابل پیشبینی آسیب‌های شدیدی به محموله وارد شود و خسارت‌های عظیمی را در پی داشته باشد اما با وجود بارنامه الکترونیکی صاحبان کالا می‌توانند با آرامش خاطر کامل این امر را انجام دهند زیرا اگر مشکلی ایجاد شود به وسیله ارائه بارنامه سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای امکان اخذ خسارت از شرکت حمل و نقل مورد نظر میسر خواهد بود.
• کمک به افزایش استانداردها : یکی از شرایط صدور بارنامه به صورت الکترونیکی آن است که وسایل حمل و نقل از استانداردهای لازم برخوردار باشند به همین خاطر استانداردها افزایش یافته است و در نتیجه آن میزان احتمالات صدمه به کالاها بسیار پایین آمده است.
• جلوگیری از قاچاق کالا : هیچ گونه کالایی نمی‌تواند بدون بارنامه رسمی و الکترونیکی به کشور دیگر وارد شود، این موضوع موجب کاهش چشمگیر قاچاق کالا در کشورهای مختلف گشته است. از این رو میتوان آن را بارنامه معتبر در نظر گرفت.
• امکان پیگیری ۲۴ ساعته : صاحبان کالا از امکان پیگیری ۲۴ ساعته محموله خود برخوردار هستند زیرا آنها در هر ساعت از شبانه روز می‌توانند با وارد کردن کد محموله از وضعیت آن با خبر شوند.

از دیگر مزیت‌های آن می‌شود به کاهش تصادفات جاده‌ای، افزایش حمایت از تولیدکنندگان داخلی و… اشاره نمود.

چگونگی استفاده از سامانه بارنامه الکترونیکی

در دهه‌های گذشته نرم افزارهای متنوعی جهت صدور بارنامه الکترونیکی ارائه شده است و هر شرکت حمل و نقل سامانه مخصوص به خود را دارد که کاربران می‌توانند با مراجعه حضوری یا غیر حضوری به شرکت‌های مختلف و استفاده از این سامانه به راحتی درخواست خود را جهت صدور بارنامه به صورت الکترونیکی ثبت نمایند تا در کوتاه ترین زمان ممکن بارنامه الکترونیکی مورد نظر برای آنها صادر شود.

در هنگام ثبت درخواست در سامانه بارنامه می‎بایست به قوانین و مقررات آن توجه ویژه داشته باشید زیرا یک خطا و اشتباه کوچک ممکن است مسئولیت‌های زیادی را برای شما ایجاد کند بنابراین برای اطمینان خاطر از صحت و درستی این عمل بهتر است آن را بر عهده افراد متخصص در این حوزه قرار دهید تا آنها با مراجعه به سامانه بارنامه به راحتی و به سرعت کار شما را انجام دهند.

همراهان همیشگی آسان بار در صورتی که مقاله مورد نظر برای شما مفید بوده است پیشنهاد میکنیم مقالات “ویژگی های شرکت حمل و نقل ” و ” محبوبترین جملات پشت ماشین” را نیز مطالعه نمایید.