بیجک باربری و گمرکی چیست و چه کاربرد و مزیتی دارد؟

زمان مطالعه: ۶ دقیقه

بیجک باربری و گمرکی مانند گروپاژ در میان اصطلاحات گمرکی استفاده می‌شوند، یکی از مهم‌ترین مفاهیمی هستند که تجار و بازرگانان باید از آن اطلاع داشته باشند. این اسناد مانند بارنامه چاپی یا الکترونیکی، اطلاعاتی درباره حمل و نقل کالا را در خود جای داده‌اند که قبل از فعالیت ارسال و دریافت کالا باید درباره آن‌ها به خوبی اطلاعات کسب کرد. در ادامه این مطلب به خوبی درباره بیجک چه از نوع باربری و چه گمرکی صحبت کرده و تمامی موارد لازم در این زمینه را بیان می‌کنیم.

بیجک باربری چیست؟ تعریف جامع

بیجک‌ باربری، یک کلمه با ریشه هندی است که ابتدا در انواع سیستم حمل و نقل هندی از جمله حمل و نقل زمینی  و زیر مجموعه های آن مانند حمل و نقل جاده ای به کار می‌رفت اما امروزه در کشور ما نیز به‌طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. این اصطلاح که در سیستم حمل و نقل غیر رسمی از آن استفاده می‌شد، اکنون توسط رانندگان، دریافت‌کنندگان، شرکت‌های باربری و فروشندگان به‌عنوان یکی از اسناد رسمی برای تعیین محتویات و مقدار بار مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در واقع، بیجک برای باربری به‌عنوان یکی از اصطلاحات حیاتی و پرکاربرد در صنعت حمل و نقل و بازرگانی شناخته می‌شود. تمامی تاجران و بازرگانان در جریان این واژه هستند و می‌دانند که برای تحویل و دریافت کالاها از هر مبدأ، باید بیجک‌های باربری معتبر را با کالاهای دریافتی تطابق داد. این اقدام باعث می‌شود که مشتریان از صحت و کامل بودن سفارشات خود مطمئن شوند.

هر خریدار باید کالاهای سفارشی خود را با بیجک‌های باربری مربوطه مطابقت دهد و پس از اطمینان از صحت کالاها، می‌تواند رسید دریافت را امضا کرده و محصولات را به انبار خود منتقل کند. این فرآیند، از جمله مراحل اساسی در فرآیند تحویل و دریافت کالاها است و اهمیت مفهوم پرکاربرد بیجک باربری چیست؟ و چرا حتما باید از آن استفاده شود را در زیر بررسی می کنیم:

• اعتباربخشی به باربری

بیجک‌های باربری به عنوان یک مدرک رسمی، حمل و نقل کالا را قانونی کرده و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری می‌کند. تطابق کالا با بیجک به منظور اطمینان از صحت کالا از جمله مزایای این سیستم است که از بروز تناقض بین کالا و اطلاعات درج شده جلوگیری می‌کند. همچنین، این سیستم باعث تسریع و تسهیل فرایند ترخیص بار از گمرک می‌شود و به عنوان یک شناسنامه برای تأیید هویت کالا نیز قابل استفاده است.

• مدیریت کالاهای قاچاق در بیجک باربری

با استفاده از بیجک‌های باربری، می‌توان از قاچاق کالا جلوگیری کرد و مسیر حمل و نقل آن را به طور دقیق رصد نمود. ارسال بار به صورت سفارشی و کاملا رسمی و قانونی با استفاده از بیجک، امکان پیگیری مکان بار توسط خریدار را نیز فراهم می‌آورد و اعتبار باربری را افزایش می‌دهد. همچنین، جلوگیری از ارسال کالا به صورت قاچاق و غیرقانونی از دیگر مزایای این سیستم است که اعتبار معاملات مختلف را افزایش می‌دهد و در گمرک ها کار را برای رسیدگی به امور کالاهای ممنوعه گمرک و کالای متروکه تسهیل می کند.

• امکان بازگشت کالا

در صورت مغایرت اطلاعات موجود در بیجک با کالای ارسالی، امکان بازگشت کالا وجود خواهد داشت. امکان مرجوع کردن کالا در صورت مغایرت اطلاعات موجود در بیجک با بار نیز از مزایای این سیستم است که برای افزایش اعتماد و شفافیت در معاملات بسیار مفید است.

• تأیید اعتبار اطلاعات کالا و صحت معاملات

بیجک به عنوان یک سند معتبر، اطلاعات مربوط به کالا را تأیید کرده و به صحت معاملات بین طرفین کمک می‌کند.

بیجک گمرکی چیست؟ بررسی کامل مفهوم

حال به این مفهوم می‌پردازیم که بیجک گمرکی چیست. بیجک باربری گمرکی به مدرکی اشاره دارد که برای ارسال بار به صورت بین‌المللی و ترخیص کالا از گمرک مانند گمرک جمهوری اسلامی ضروری است. در گذشته، صاحبان کالا برای ترخیص آن از گمرک، پروانه سبز را ارائه می‌دادند. اما امروزه بیجک گمرکی به عنوان جایگزین این پروانه مورد استفاده قرار می‌گیرد. دریافت بیجک گمرکی از سازمان گمرک، آخرین مرحله از تشریفات اداری ترخیص کالا را تشکیل می‌دهد.

قوانین هر کشور برای صادرات و واردات کالا به نحوی تنظیم شده‌اند که صاحبان بار موظفند کالاهای خود را برای ترخیص به گمرک ارائه دهند. صدور این مدرک نشان می‌دهد که کالا به صورت قانونی و سالم از گمرک خارج شده است. همچنین همراهی بیجک گمرکی با قبض انبار، نشانگر این است که صاحبان کالا اقدامات لازم را برای دریافت و ترخیص بار از گمرک انجام داده‌اند. پس از دریافت این مدرک، کارشناس گمرک آن را مهر و امضا کرده و امکان ترخیص کالا فراهم می‌شود.

کاربرد بیجک باربری

بیجک‌های باربری علاوه بر ماهیت خود که به عنوان یک سند مهم برای حمل و نقل کالا محسوب می‌شود، انواع دیگر کاربردها را نیز شامل خواهد شد که باید درباره آن‌ها قبل از استفاده از بیجک بدانیم. از این رو این کاربردها را در این قسمت بررسی خواهیم کرد.

حمل و نقل کالا

• شرکت‌های باربری: برای حمل و نقل کالا بین دو یا چند نقطه از بیجک‌های باربری استفاده می‌کنند.
• صاحبان کالا: برای ارسال کالا به مقصد مورد نظر خود بیجک‌های باربری جز مهمترین اسناد محسوب می‌شوند.
• رانندگان: حتی رانندگان نیز باید برای حمل و نقل کالا و ارائه آن به گیرنده حتما باید بیجک‌های کالا را در اختیار داشته باشند.

امور گمرکی بیجک باربری

• برای ترخیص کالا از گمرک به بیجک‌های باربری یا گمرکی نیاز است.
• مأموران گمرک با استفاده از اطلاعات موجود در بیجک‌ باربری، کالا را بررسی و ارزش آن را تعیین می‌کنند.

امور مالی

• برای پیگیری حسابرسی و امور مالی مربوط به حمل و نقل کالا مانند تعیین ارزش گمرکی کالا می‌توان از بیجک‌های باربری استفاده کرد.
• شرکت‌های بیمه برای محاسبه حق بیمه حمل و نقل کالا از اطلاعات موجود در بیجک‌های باربری استفاده می‌کنند.

امور حقوقی بیجک باربری

• در صورت بروز اختلاف بین طرفین گیرنده و فرستنده بار در معامله حمل و نقل کالا، بیجک‌های باربری می‌توانند به عنوان یک سند معتبر در مراجع قضایی مورد استفاده قرار گیرند.
• مأموران انتظامی در صورت نیاز می‌توانند از بیجک‌های باربری برای بررسی محموله استفاده کنند.

مدیریت انبار

• با استفاده از بیجک‌های باربری می‌توان به طور دقیق موجودی انبار را رصد و مدیریت کرد.
• مسئولان انبار با استفاده از اطلاعات موجود در بیجک‌های باربری، کالاها را به طور صحیح و دقیق در انبار قرار می‌دهند.

ارزیابی ریسک

• کاربرد بیجک‌های باربری در ارزیابی ریسک نیز دیده می‌شود. با استفاده از اطلاعات موجود در بیجک‌های باربری، می‌توان ریسک حمل و نقل کالا را ارزیابی کرد.
• شرکت‌های بیمه با استفاده از اطلاعات موجود در بیجک‌های باربری، ریسک حمل و نقل کالا را ارزیابی و حق بیمه آن را تعیین می‌کنند.

بیجک باربری: بازاریابی

• با استفاده از اطلاعات موجود در بیجک‌های باربری، می‌توان به طور دقیق خدمات حمل و نقل کالا را به مشتریان ارائه کرد.
• شرکت‌های باربری با استفاده از اطلاعات موجود در بیجک‌های باربری، می‌توانند خدمات خود را به طور دقیق به مشتریان معرفی و قیمت آن را تعیین کنند.

سایر موارد

• بیجک‌های باربری می‌توانند برای اثبات مالکیت کالا در صورت بروز هرگونه مشکل یا اختلاف مورد استفاده قرار گیرد.
• کاربرد بیجک‌ باربری گسترده است، مثلا می‌توانند برای محاسبه هزینه حمل و نقل کالا به طور دقیق مورد استفاده قرار گیرد.

بررسی اطلاعات مندرج در بیجک باربری

بیجک‌های باربری به عنوان یک قرارداد بین فرستنده، گیرنده و شرکت باربری عمل می‌کنند و اطلاعات مهمی را در مورد بار، مانند نوع، وزن، ابعاد، مبدا، مقصد، ارزش و شرایط حمل و نقل ارائه می‌دهند.

اطلاعات مربوط به فرستنده

• نام و نام خانوادگی: نام و نام خانوادگی شخص یا شرکتی که کالا را ارسال می‌کند.
• آدرس کامل: آدرس دقیق محل سکونت یا محل کار فرستنده.
• شماره تماس: شماره تلفن ثابت یا همراه فرستنده برای برقراری ارتباط.
• کد پستی: کد پستی محل سکونت یا محل کار فرستنده.

اطلاعات مربوط به گیرنده

• نام و نام خانوادگی: مشخصات شخص یا شرکتی که قصد دریافت کالا را دارد.
• آدرس کامل: نوشتن آدرس دقیق گیرنده.

اطلاعات مربوط به بار در بیجک باربری

• نوع بار: نوع کالایی که حمل می‌شود، مانند مواد غذایی، لوازم منزل، مصالح ساختمانی و غیره.
• وزن بار: وزن کل محموله به کیلوگرم یا تن.
• ابعاد بار: طول، عرض و ارتفاع بار به سانتی‌متر یا متر.
• تعداد بسته‌ها: تعداد بسته‌هایی که بار در آنها قرار دارد.
• ارزش بار: ارزش تقریبی محموله به ریال یا تومان.
• شرح بار: توضیحات مختصری در مورد کالای ارسالی، مانند نوع، مدل، رنگ و غیره.

اطلاعات مربوط به مبدا و مقصد در بیجک باربری

• آدرس مبدا: آدرس دقیق محل بارگیری کالا.
• آدرس مقصد: آدرس دقیق محل تخلیه کالا.
• کد پستی مبدا: کد پستی محل بارگیری کالا.
• کد پستی مقصد: کد پستی محل تخلیه کالا.

اطلاعات مربوط به شرکت باربری

• نام شرکت: نام شرکت حمل و نقلی از جمله انواع شرکت های بزرگ مقیاس هوشمند که مسئول جابجایی محموله است.
• آدرس شرکت: آدرس دقیق شرکت باربری.
• شماره تماس: شماره تلفن ثابت یا همراه شرکت باربری برای برقراری ارتباط از اطلاعات مندرج در بیجک باربری است.
• کد پستی: کد پستی شرکت باربری.
• شماره ثبت: شماره ثبت شرکت باربری در اداره ثبت شرکت‌ها.

بیجک باربری: شرایط حمل و نقل

• نوع حمل و نقل: نوع وسیله نقلیه مورد استفاده برای حمل محموله، مانند کامیون، تریلی، هواپیما و غیره.برای مثال استفاده از تریلی کمپرسی برای حمل بار فله .
• زمان حمل و نقل: تاریخ و زمان تقریبی تحویل بار به گیرنده.
• هزینه حمل و نقل: مبلغی که فرستنده باید برای جابجایی محموله به شرکت باربری پرداخت کند.
• بیمه بار: نوع و میزان پوشش بیمه برای محموله در صورت بروز حادثه.
• شرایط تحویل بار: شرایطی که باید برای تحویل بار به گیرنده رعایت شود، مانند ارائه کارت شناسایی یا پرداخت وجه نقد.

اطلاعات اضافی بیجک باربری

• تاریخ صدور بیجک: تاریخ صدور و چاپ بیجک‌های باربری.
• شماره بیجک: شماره منحصر به فرد هر بیجک‌های باربری برای پیگیری و رهگیری محموله.
• امضای فرستنده: امضای شخص یا نماینده فرستنده

سخن پایانی

بیجک‌های باربری و گمرکی یکی از مهم‌ترین اسنادی هستند که برای حمل و نقل کالا و باربری توسط بازرگانان و رانندگان استفاده می‌شود. قبل از استفاده از آن‌ها بهتر است تا با اطلاعات مندرج و البته کاربرد بیجک آشنا شد. در این صورت می‌توان به طور موثر از آن استفاده کرد.

سوالات متداول

چه اطلاعاتی در بیجک‌های باربری درج می‌شوند؟

اطلاعاتی مانند نام و آدرس فرستنده و گیرنده، نوع و مشخصات بار، مبدا و مقصد، شرایط حمل و نقل، هزینه حمل و نقل و بیمه بار در بیجک‌های باربری درج می‌شود.

چه کسی باید بیجک را صادر کند؟

شرکت باربری مسئول صدور بیجک باربری است و باید یک نسخه از آن را به فرستنده، یک نسخه را به گیرنده و یک نسخه را برای خود نگه دارد.